Жыццё i творчасць Г. БураСЮкiна \беларус\

МВЛК гiмназiя-каледж № 24

Рэферат на тэму:

тАЬЖыццё i творчасць Г. БураСЮкiнатАЭ

Выкананы БутвiлоСЮскiм

Аляксандрам ВалертАЩевiчам

Правераны Афанасьевай

Людмiлай АляксандраСЮнай

Мiнск 1999

Змест.

ФотаздымактАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж3

УступтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж4

Дзяцiнства i юнацтватАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж4

Першыя вершы. Зборнiк тАЬМайская просiньтАЭтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.5

Люблю сваю ПолаччынутАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.6

Словы мужнасцi i гневатАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..7

Далейшы жыццёвы шляхтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.9

Мова тАУ душа народатАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..9

Тэма каханнятАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.10

ПеснiтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж11

Пейзажная лiрыкатАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж12

Тэма рэвалюцыi. тАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.тАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж13

БеларусiтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..16

Проза паэтатАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.16

Казкi i лягенды. Сувязь з фальклорамтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.17

ПаэмытАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.19

тАЬТворчы поСЮдзеньтАЭтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..22

ПублiцыстыкатАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..26

ДраматургiятАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..27

КрытыкатАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж27

ПеракладытАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.28

УзнагародытАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж28

Некалькi адказаСЮ на пытаннiтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж.29

ЗаключэннетАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..тАж.33

Спiс выкарыстаннай лiтаратурытАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАжтАж..тАж..34

Ёсць у паэта свой аблог цалiнны,

Некрануты прaстор для баразён,

Дзе ён працуе з першае хвiлiны

РЖ да апошнiх вечаровых дзён.

Аркадзь КуляшоСЮ.

Уступ.

З iмем Г. БураСЮкiна звязаны выдатныя здабыткi беларускай паэзii, глыбокае веданне жыцця, разуменне душы чалавека працы, захапленне багаццямi роднай мовы. Паэт добра ведаСЮ жыцце народа, яго гiсторыю i звычаi. Ён высока цанiСЮ жывое слова, умеСЮ паставiць у вершы гэтае слова так, што яно заСЮсёды гучала свежа i шчыра. У кожнага сапраСЮднага паэта абавязкова ёсць творы, якiя найбольш поСЮна прадстаСЮляюць яго найлепшым чынам. Яны, як правiла, i найбольш вядомыятАж

Дзяцiнства i юнацтва.

Генадзь БураСЮкiн нарадзiСЮся 28 жнiСЮня 1936 года СЮ вёсцы Шуляцiна, цяпер Тродавiчы Расонскага раёна Вiцебскай вобласцi СЮ сямтАЩi служачага iльнозавода. Бацька яго, Мiкалай Сцяпанавiч, у гады Вялiкай Айчыннай вайны быСЮ у партызанах, пазней перайшоСЮ лiнiю фронта, ваяваСЮ у дзеючай армii, быСЮ цяжка паранены пад Ржэвам. Цяпер ён i мацi паэта на пенсii.

ВучыСЮся будучы паэт у Расонскай школе да восьмага класа, а потым у Полацку, куды пераехалi бацькi. Дзяцiнства яго было цяжкiм i змрочным, яно супала з пачаткам вайны. Генадзь БураСЮкiн успамiнае:тАЭКалi пачылася Вялiкая Айчынная вайна мне была пяць гадоСЮ. Бацька пайшоСЮ на фронт, а мацi засталася з намi. Страх за дзяцей, трывожная насцярожанасць, калi паблiзу хаты зтАЩяСЮлялiся палiцаi, голад, нястачы тАУ праз усё гэта прайшла мацi паэта, Феадосiя ЯгораСЮна. Самае страшнае было наперадзе, калi зiмой 1943-га года прыйшлi СЮ вёску карнiкi, помсцячы семтАЩям партызан i СЮсiм вяскоСЮцам. Карнiкi выгналi людзей з хат, выстраiлi перад кулямётам i доСЮга трымалi на холадзе. Мы стаялi на СЮзгорку трымя радамi: першы рад мужчыны i дзяды, другi тАУ заплаканыя жанчыны з малымi на руках i трэцi тАУ мы, каму шэсць тАУ дзесяць тАУ дванаццаць гадоСЮ. На нас быСЮ нацэлены кулямёт. Мы чакалi стрэлаСЮ. Плачуць жанчыны, маСЮчат дзяды. А стрэлаСЮ усё няма. Пад вечар нас сагналi СЮ лазню на СЮскрайку вёскi. Было цёмна i цесна. Для малых адвялi палок, мы сагрэлiся на iм i пачалi валтузню, а мацi нашы плакалi i чамусьцi пачалi абдымацца. Я тады не ведаСЮ, што дзверы лазнi забiты цвiкамi, што лазня абкладзена саломай i палiцаi пайшлi шукаць бянзiну. Я тады многае не разумеСЮ. Шчаслiвы выпадак выратаваСЮ людзей. Я не памятаю твару таго, хто вызвалiСЮ нас. Памятаю толькi, што гэта быСЮ стары немец-салдат. Ён не СЮмеСЮ гаварыць па-рускi i СЮсё махаСЮ рукамi СЮ бок лесу. Мы СЮсё СЮцяклi i выратавалiсятАЭ.

Сярэднюю школу Генадзь БураСЮкiн закончыСЮ у 1954 годзе СЮ Полацку. Усе тыя гады СЮ будучага паэта была прага да вучобы i ведаСЮ. Ён паступiСЮ у Беларускi дзяржаСЮны СЮнiверсiтэт на аддзяленне журналiстыкi фiлфака, якое скончыСЮ у 1959-тым годзе.

Першыя вершы. Зборнiк тАЬМайская просiньтАЭ.

Пiсаць вершы пачаСЮ яшчэ СЮ школе СЮ старэйшых класах i частку з iх надрукаваСЮ у 1952-iм годзе СЮ полацкай абласной газеце. Паэт гаворыць так:

Я не знаю, удаСЮся СЮ каго я такi:

Цягне дзiСЮная сiла мяне да ракi.

Цэлы дзень у прадоннях крынiчных вiроСЮ

Бачу гульнi язёСЮ, чуйны сон шчупакоСЮ.

Сваiмi настаСЮнiкамi паэт лiчыСЮ Уладзiмiра МаякоСЮскага, Уладзiмiра ЛугаСЮскога i па-зямляцку блiзкага Пятруся БроСЮку. Першы зборнiк тАЬМайская просiньтАЭ выйшаСЮ у 1960-тым годзе, сюда СЮвайшлi самыя раннiя яго творы, напiсанныя СЮ гады вучобы на рубяжы дзяцiнства i юнацтва. Зусiм юначымi вершамi былi тАЬДрэватАЭ, тАЬКастрычнiктАЭ, тАЬЛастаСЮкiтАЭ i iншыя. Вылучаецца верш тАЬЯ iдутАЭ, галоСЮны герой тАУ незвычайна радасны дваццацiгадовы юнак выклiкае захапленне дзяСЮчат, i СЮсе вакол незвычайнае, светлае, усё захапляе, а перш за СЮсё маладым адчуваннем жыцця, радасцю ад палнаты успрымання, упэСЮнасцю СЮ сваiх магчымасцях зрабiць добрае. РЖ сказана гэта не толькi за сябе тАУ за цэлае пакаленне:

РЖ паветра здаецца мядовым,

РЖ нябесы чысцей i сiней.

Я iду дваццацiгадовы,

РЖ дзяСЮчаты глядзяць на мяне.

У вершы тАЬЯ хачу прайсцiтАЭ высказана iмкненне аСЮтара заглянуць у будучыню, сцвердзiць асноСЮныя прынцыпы творчасцi i найпершы з iх тАУ арганiчную сувязь са сваiм народам i краем, быць на пярэднiм рубяжы жыцця i змагання:

Я хачу прайсцi па зямлi,

Каб мне людзi сэрцы адкрылi.

Слёзы шчасця i мазалi

Па-братэрскi са мной падзялiлi.

З першых публiкацый у прэсе адчуваСЮся самабытны талент Г. БураСЮкiна. Пачынала праяСЮляцца грамадзянскасць таленту паэта, трыбуннасць i актыСЮнасць паэтава слова. РЖ разам з тым лiрычнасць, мяккасць, стрыманая расчуленнасць. Тут знойдзем творы, напiсанныя больш сталым дасведчаным у сакрэтах майстэрства: тАЬПолаччынатАЭ, тАЬПалеская баладатАЭ, тАЬПолацкая баладатАЭ, тАЬВочы сiнiя-сiнiятАЭ. Яны вельмi арганiчныя для пачаткоСЮца, пераполненнага пачуццём любовi да свайго краю, да горада, што стаСЮ родным.

тАЬЛюблю сваю ПолаччынутАжтАЭ

Генадзь БураСЮкiн прызнаваСЮся СЮ любовi да сваей роднай Полаччыны, дзе яскрава праявiлася здольнасць аСЮтара шырокiмi мазкамi намаляваць аблiчча роднага краю:

Тут азёры, як неба, сiнiя

РО чаротах чароды гусiныя,

А на дне Млечным Шляхам свецяцца

Трапяткiя гурты язiныя.

Тут, у Полаччыне, хораша, галасiста спяваюць для закаханых салаСЮтАЩi. РЖ СЮжо далей, крыху жартуючы, аСЮтар дадае:

Тут дзяСЮчыны СЮсе тАУ чарнабровыя,

На палях iльны двухметровыятАж

Тут пад кожным курганам i каменем тАУ

Цi былiна, цi казка чароСЮнаятАж

Ён любiць сваю Полаччыну, свой родны кут так, як можна любiць толькi Радзiму. РЖ калi адзiн унiверсiтэтскi жартаСЮнiк, яго харошы сябар, пусцiСЮ па студэнцкiм iнтэрнаце эпiграму, Генадзь БураСЮкiн не крыСЮдаваСЮ:

Полацкiя кветкi i траСЮкi

Апявае Генадзь БураСЮкiн.

Бо ён сапраСЮды любiць не толькi сiвую гiсторыю свайго мiлага краю, дзе праз тоСЮшчу гадоСЮ свецяць iмёны Сiмяона Полацкага i Францыска Скарыны, а яшчэ i яго задумлiвую Дзвiну i чыстую Дрысу, яго сiнiя азёры i пявучыя бары, яго тАЬкветкi i траСЮкiтАЭ. Яго песня СЮ даСЮгу перад краем гордым i прыгожым, дзе паэт навучыСЮся любiць i ненавiдзець:

Навальнiцы грымяць над кручамi,

З гор бягуць ручаi грымучыя,

Тут ля Дрысы сасонкi звонкiя,

Над Дзвiною бары пявучыя.

Край паэтычных лягенд i песен тАУ Полаччына больш чым iншая зямля Беларусi захавала сляды старажытнасцi. АСЮтар стварыСЮ жанравую разнавiднасць балады тАУ лiрыка-псiхалагiчную. тАЬПолацкая баладатАЭ Генадзя БураСЮкiна эпiчная па матэрыялу, лiрычная па спосабу выяСЮлення. Сам аСЮтар трывожна СЮслухоСЮваецца СЮ гукi мiнулых стагоддзяСЮ, углядаецца СЮ твары выдатных людзей, што праходзiлi тут. тАЬЯ люблю слухаць зорную цiш, тваi казкi начныя, мой горад. Мiнулае i сучаснае пераплятаюцца тут, дапамагая адчуць крокi гiсторыi, сувязь старынытАж тАЭ

Толькi СЮслухацца лепш у марозны спакой,

Толькi вочы закрыць на хвiлiну тАУ

РЖ пачуеш дыханне далёкiх вякоСЮ,

СтарадаСЮнiя песнi-былiны.

Словы мужнасцi i гнева.

Беларусь нельга СЮявiць без горкай памяцi вайны. Гераiчная тэма, якая стане пазней адной з асноСЮных у творчасцi Генадзя БураСЮкiна. Гераiчнай можна назваць тАЬПалескую баладутАЭ. Яна прысвечана братам Мiхаiлу i РЖвану Цубам, загубленным фашыстамi СЮ гады Айчыннай вайны. Яны жылi СЮ вёсцы Навiны, што на Случчыне, i бясстрашна загiнулi, абараняючы сваю зямлю i людзей. РЖван Цуба паСЮтарыСЮ подзвiг РЖвана Сусанiна, завёСЮ фашыстаСЮ у балота, дзе яны былi знiшчаны партызанамi. тАЬЁн iдзе праз сняга i завею, каб заСЮсёды застацца СЮ памяцi людскойтАЭ

Круцяць снег, гоняць снег вятры,

Праз завею iдзе стары,

Кажушок на схудалых плячах,

Боль пякельны СЮ патухлых вачах.

Вострыя СЮспамiны дазволiлi Генадзю БураСЮкiну стварыць жахлiвую карцiну дзiкага сваявольства фашыстаСЮ у Хатынi. У паэме тАЬХатыньтАЭ асобныя дэталi нагадваюць: на дварэ прадвесня, яшчэ ляжыць снег, невыпадкова, што снег белы, а дровы ля прыпечка бярозавыя, таксама белыя, як чыстае сумленне нi СЮ чым не павiнных жыхароСЮ Хатынi:

А вёску сцiскалi СЮжо абцугамi,

КарнiкаСЮ чорныя грузавiкi,

Закусiла пабялелыя вусны,

Сцялiлася СЮ страху Хатынь.

У паэме паэт апiсвае трагедыю, якая адбылася 22-га сакавiка 43-га года. СапраСЮды, нямы крык працiснае душу, нiбыта апынаешся там, у пекле Хатынi. РЖ набыццы праходзiць перад нашымi вачамi трагедыя людзей, iх апошнiя жудасныя крыкi:

РадзеСЮ

i падаСЮ

Ахрыплы,

пакутны крык,

РЖ вось застаСЮся адзiн толькi ён дзiцячы,

Але i ён нахiснуСЮся i

знiк.

Паэма тАЬХатынскi снегтАЭ цэластная па сваей будове, сурова-стрыманая па стылi. АСЮтар знаходзiць адпаведныя словы i вобразы, каб паказаць той страшны дзень. Снег в паэме зтАЩяСЮляецца як бы экранам, на якiм адбываюцца трагiчныя падзеi:

ЗастагнаСЮ,

загаласiСЮ

пад нагамi

Белы снег.

тАЬЛяжаСЮ, не таючы, у Хатынi чырвоны снегтАЭ тАУ словы вялiкай сiлы. РЖ далее тАЬРЖ раты абвугленныя крычалi нёматАЭ. тАЬРЖ нiбы СЮ жахлiвым дзiцячым сне, падаСЮ з чорнага начнога неба чорны снегтАЭ. Попелам на землю асыпалiся дрэвы i хаты, i попелам на землi засталiся людзi:

РЖ карнiкi глядзелi вачамi пустымi,

Як ашалелы кот па вулiцы бёг,

Як ляжаСЮ не таючы СЮ Хатынi

Чырвоны снег.

Прайшлi гады, адыйшла СЮ нябыт суровая пара Айчыннай вайны, але памяць людская нiколi не забудзе жудасцей i ахвяр фашызму:

РЖмёны расстраляных,

закатованных,

паСЮшых.

Мы вам свет завяшчаем

без слёз i вайны.

Толькi СЮ вашых сэрцах,

у памяцi вашай,

Хай, нiколi не моСЮкнуць нашы

званы!

тАЬДалейшы жыццёвы шляхтАжтАЭ

Пасля сканчэння БДУ СЮ 1959-м годзе ён працаваСЮ стыль-радактарам часопiса тАЬКамунiст БеларусiтАЭ, старшым рэдактарам беларускага радыё, загадчыкам аддзела лiтаратуры, пазней намеснiкам галоСЮнага рэдактара газеты тАЬЛiтаратура i МастацтватАЭ. У1968-1972 тАУ карэспандэнт газеты тАЬПраСЮдатАЭ па Беларусi. У 1972 тАУ 1978 быСЮ галоСЮным рэдактарам часопiса тАЬМаладосцьтАЭ, у 1978тАУ1990 тАУ узначальваСЮ дзяржаСЮны камiтэт БССР на тэлебачаннi i радыёвяшчаннi.У 1976 годзе прымаСЮ удзел у рабоце трыццаць першай сесii Генеральнай Асамблеi ААН. З 1990 тАУ пастаянны прадстаСЮнiк Беларусi пры ААН, з 1994 па 1995 тАУ намеснiк мiнiстра культуры i друку Беларусi.

Зборнiк тАЬЗ любоСЮю i нянавiсцю зямноютАЭ тАУ другая паэтычная кнiга паэта выйшла СЮ 1963 годзе, у ей большая тэматычная шырыня, адчуваецца агульнае пастаСЮленне аСЮтара. Гэта связана з грамадзянскiм тэмпераментам i з яго родам заняткаСЮ, як прафесiянальнага журналiста. За чвэрць стагоддзя выдаСЮ больш за 10 зборнiкаСЮ вершаСЮ. Яго кнiгi тАУ тАЬДыханнетАЭ (1966), тАЬЖнiвотАЭ (1971), тАЬВарта вернасцiтАЭ (1978), тАЬГняздо для птушкi радасцiтАЭ (1986), тАЬВыбранаетАЭ (1998) тАУ сваеасаблiвы паэтычны летапiс жыцця пакалення, якое адчуло на сваiх плячах цяжар вайны i аднаСЮленне разбуранных гарадоСЮ i вёсак, першае выйшла СЮ касмiчную прастору. Многiя творы БураСЮкiна пакладзены на музыку кампазiтарамi (РЖ. Лучанок, Э. Ханок i iншыя) увайшлi СЮ яго песенны зборнiк тАЬТабе, БеларусьтАЭ.

Мова тАУ душа народа.

У кожным слове корань ёсць.

РЖ нельга сiлай вырваць слова.

Якая Радзiма паэта тАУ такi i сам паэт. Гэта даСЮняя iсцiна. Полаччына тАУ цемя нацыi, цемя Беларусi, гэта яна дала СЮсходняму славянству Ф. Скарыну, гэта яна захавала чыстыю беларускую мову. Наогул са словам, з роднай беларускай мовай у паэта былi асаблiвыя адносiны. Яна дала паэту адчуць радасць, сказаць нешта свае:

Слова наша роднае, хапала

На стагоддзi доСЮгiя цябе.

Багдановiч, Колас i Купала

Прыпадалi да цябе СЮ журбе.

Словам пранiкнённым, узнёслым, словам пяшчотным i гнеСЮным сцвердзiСЮ паэт сваю любоСЮ да Радзiмы. Вернасць роднай мове праносiць ён праз усе жыццё, робячы СЮсе, каб наша слова гучала шырока i далёка:

РЖ сэнс не СЮ тым,

куда сягну,

Кiм стану я СЮ наш век сталёвы,

А СЮ тым,

каб цвёрдую цану

Нiколi не згубiла словатАж

Унiверсiтэты i акадэмii будуць вучыць цябе роднай мове, але калi не СЮспрыняСЮ мову гэтую з матчыных вуснаСЮ, з першакрынiцы, нiколi не будзеш адчуваць слова, дзе кожны гук ад матулi. Мова родная таму i завецца матчынай:

Матчына нявыцвiлае слова,

ДаСЮжнiкi мы вечныя тваетАж

У слова Г. БураСЮкiна цвёрдая цана, слову яго можна верыць, слоСЮ яго чакаюць. Ён любiць слова да самазабыцця, да самаахвернасцi:

Мова продкаСЮ нашых i нашчадкаСЮ тАУ

Шэпт дубравы i пчалiны звон тАУ

Нам цябе ласкава i ашчадна

Спазнаваць ажно да скону дзёнтАж

Тэма кахання.

Сваi лепшыя вершы Г. БураСЮкiн стварыСЮ пра вечны свет кахання, яго загадкавыя таямнiцы, пра пакланенне жаночай красе, радасць першага кахання, калi для чалавека неяк нечакана СЮсё адкрываецца i СЮспрымаецца па новаму: сустрэча з любiмым чалавекам, багацце пачуццяСЮ, падкрэсленная беражлiвасць да сяброСЮкi горач разлук тАУ усё гэта адметныя рысы iнтымнай лiрыкi паэта. Вершы тАЬНе, мы с табою не святошытАЭ, тАЬМесяц-жоСЮтая лодкатАЭ, тАЬТакi спрадвечны лёс мужчынтАЭ тАУ сабраны СЮ зборнiку тАЬПяшчотатАЭ. У вершы тАЬВочы сiнiя-сiнiятАЭ гаворыцца пра вернае каханне маладой прыгожай дзяСЮчыны: яе каханы загiнуСЮ на фронце, яна жыве адна, не хоча тАЬнi прызнанняСЮ, нi песентАЭ, усё чакае i не можа дачакацца свайго абраннiка:

А яна маладая СЮ сваёй прыгажосцi,

Нi прызнанняСЮ, нi песен не хоча яна.

Аднаго прычакаць бы ёй толькi СЮ госцi,

Ды з зямлёю яго абвянчала вайнатАж

Такое сапраСЮднае каханне тАУ найвышэйшы дар, якi можа адзiн чалавек даць другому:

Я не знаю,

быць можа, i праСЮда не трэба,

Ёй, прыгожай такой, адзiнокаю жыць,

Я ж яе разумею,

i вельмi хацеСЮ бы

Вось такое каханне СЮ жыццi заслужыць.

У вершы тАЬНе, мы с табою не святошытАЭ тАУ аСЮтар раскрывае СЮнутраны свет героя праз яго адносiны да прыроды i роднага краю, да сяброСЮства i кахання:

Не,

мы с табою не святошы.

Мы прагну выпiлi

да дна,

РЖ ласку вечароСЮ харошых,

РЖ пацалункi давiдна.

У вершы тАЬМесяц-жоСЮтая лодкатАЭ тэма кахання да дзяСЮчыны спалучаецца з яскравым апiсаннем прыроды:

РЖ цалую

i шыю

i локцiтАж

А ва СЮсiм вiнаваты

Месяц тАУ жоСЮтая лодка тАУ

Ды салодкая мята.

У вершы тАЬТакi спрадвечны лёс мужчынтАЭ гаворыцца пра тых, каго недачакалiся жанчыны з вайны, пра iх нялёгкi лёс:

У тым няма вiны мужчын,

Зусiм няма вiны,

Што рана леглi на спачын

Пад сосны i кляны.

Песнi.

Паэт пачаСЮ пiсаць песнi СЮ юнацтве i СЮ самым першым сваiм вершы ён гаворыць так:

РЖ спяваСЮ бы нястомней за СЮсiх i званчэй,

Каб рабiлася людзям ад песнi лягчэй.

Лiрыка Г. БураСЮкiна шчырая i сярдэчная, i нарэшце, як кажуць, у жыццi каханне i добрая песня заСЮсёды iдуць побач. Можа, таму многiя лiрычныя вершы паэта былi пакладзены на музыку, напэСЮна i сам ён назаСЮсёды захаваСЮ любоСЮ да меладычнай народнай песнi, что пачынаецца СЮ тАЬСiвой даСЮнiнетАЭ. Куда б нi кiравалi свой шлях, дзе б не шукалi натхнення, а знаходзiм яго там, дзе нарадзiлiся:

Шукаем сцежак невядомых,

Чужыя топчам бальшакi.

А песнi нас чакаюць дома

Ля цёплай матчынай шчакi.

Песнi паэта гучаць i на iменiнах, i СЮ вясковай хацiне, на працэ i СЮ выкананнi ансамбля тАЬПеснярытАЭ. Гэта такiя песнi, як тАЬКонь незацуглянытАЭ:

Праз палеткi i лясы,

Празлугi, паляны

Ты нясi мяне, нясi,

Конь незацугляны.

або тАЬМатылiтАЭ:

Ненавечна, ненавечна

Днi юнацтва адплылi,

ЗноСЮ агенчыкамi СЮспыхнуць

Вяснавыя матылi, непаседы-матылi.

Пейзажная лiрыка.

Пейзажная лiрыка паэта ашчадная на фарбы, душэСЮная, бо iдзе яна з радзiмы Г. БураСЮкiна тАУ паСЮночнай Беларусi, дзе заСЮсёды цанiлася шчырасць, унутраныя багаццi. Толькi вока паэта, закаханае СЮ свой край, можа СЮбачыць у халодным краявiдзе столькi цяплынi. Прырода СЮ разуменнi паэта жывая, нераСЮнадушная, у яе свае багатае i змянлiвае жыццё. У вершах прырода часта апяваецца як крынiца лiрычнага перажывання, прычым найбольш блiзкiя паэту фарбы вясны i восенi:

РЖдуць дажджы,

Асенняя пара.

Заплаканыя вочы спахмурнелi.

АСЮторка не адрознiш ад нядзелi,

Ад быльнага-шпачыльнага пяра.

Вылучаюцца вершы тАЬПрадвеснетАЭ, тАЬСняжынкi на расстаннетАЭ, тАЬКрасавiктАЭ, тАЬАсеннiя грыбытАЭ. Я жадаю нагадаць некалькi радкоСЮ з верша тАЬСнежынкi на расстаннетАЭ:

Сняжынкi на расстанне,

Дажджынак першы звон,

Салодкае вяртанне

У красавiцкi сон.

Сярод вершаСЮ апошнiх гадоСЮ да пейзажнай лiрыцы адносiцца верш тАЬГартае восень жоСЮтыя лiстытАжтАЭ , у якiм аСЮтар гаворыць пра тое, як зацiхае вецер, цiша селiцца СЮ душы i загараюцца на далёкiм небе зоркi:

А цень лясоСЮ ужо хавае стынь.

З лагчын плыве туман сiвы i рэдкi.

Сцiхае смех.

РЖ ападаюць кветкiтАж

Гартае восень жоСЮтыя лiстытАж

Тэма рэвалюцыi.

Адзiн з галоСЮных матываСЮ грамадзянскай лiрыкi Г. БураСЮкiна тАУ матыСЮ вернасцi iдэалам рэвалюцыi. РЖ гэта не толькi СЮ творах, прысвечанных баям i паходам, юнацтву бацькоСЮ тАУ iдэямi рэвалюцыi прасякнута СЮся яго творчасць, дзе галоСЮны герой тАУ цвёрды СЮ сваiх перакананнях чалавек. Вылучаюцца вершы тАЬЯ з твайго неспакойнага племенiтАЭ i тАЬКамiсарытАЭ. Для паэта не было шчасця большага, як связаць свой лёс з лёсам партыi, быць на перадавых рубяжах барацьбы за камунiзм:

Я з твайго неспакойнага племенi,

Хоць ля сэрца бiлет твой яшчэ не нашу.

БтАЩецца СЮ жылах маiх

кроСЮ гарачая матчына

Твой кастрычнiцкi вечны агоньтАж

Паэта хвалююць вобразы камiсараСЮ, слаСЮных рыцараСЮ рэвалюцыi, байцоСЮ за народныя iнтэрэсы:

З гадоСЮ, калi неба крамсалi

Узнятыя гневам клiнкi,

Прыходзяць да нас камiсары тАУ

ДухоСЮныя нашы бацькiтАж

Патрэбна разглядзець верш тАЬЯ камунiсттАЭ са зборнiка тАЬВарта вернасцiтАЭ. У iм аСЮтар прызнае, што i сярод камунiстаСЮ ёсць яшчэ такiя, што любяць пахвалiцца партбiлетам, гучна абтАЩявiць аб сваей прынадлежнасцi да перадавых людзей нашай эпохi:

Я, камунiст

РЖ не люблю хавацца.

Да, я прыйшоСЮ пад РЖльiчовы сцяг

Не для таго,

каб глухнуць ад авацый, -

Каб несцi рэвалюцыi прасцягтАж

Паэт адчувае сябе заСЮсёды арганiчнай часцiнкай свайго народа. У вершы тАЬНарод мойтАЭ праяСЮляецца шырокi погляд на пройдзены нашым народам гiстарычны шлях. Мы можам ганарыцца: наш народ нiколi не пасягаСЮ на чужыя землi i багаццi, на чужую працу i славу, нiколi нiкога не рабаваСЮ. У сваей радаводнай ён мае не захопнiкаСЮ i прайдзiсветаСЮ тАЬА плытагонаСЮ i паэтаСЮ, i штукатураСЮ ганчарных спраСЮ!тАЭтАж

Народ мой,

дзякую табе

Што i на мiг мне не дазволiСЮ,

Каб я кагосьцi абязволiСЮ,

ЖыСЮ у кагосьцi на гарбе.

Для новых пакаленняСЮ Айчынная вайна тАУ гiсторыя, а для СЮдзельнiкаСЮ, сведкаСЮ, чыё дзяцiнства яна апалiла тАУ жывая памяць:

Якога колеру вайна?

Я б расказаСЮ дачцэ нямала.

Ды на руках маiх яна

Ужо даСЮно спакойна спала.

КанцоСЮка верша вяртае нас да сённiшнiх дзён з iх клопатамi; аСЮтар выказвае пажаданне, каб дзецi i СЮнукi нiколi не зведалi жахаСЮ вайны, незлiчоных страт i разбурэнняСЮ:

Жыць i жыцьтАж

Ды гатовы заСЮжды

За Радзiму сваю

без прынукi

Мы пакласцi жыццё,

А гадытАж

Хай за нас дажывуць унукi.

Патрэбна адзначыць, што паэт не саромецца называць сябе камсамольскiм трубачом i СЮ вершы тАЬЯ твой трубач, камсамолтАЭ:

Я твой трубач,

таварыш камсамол,

Што для мяне скупыя рамкi СЮзросту,

Калi тваiх дарог крутыя вёрсты

Пазначаны гiсторыяй самой!

Пакуль тваiм агнём сагрэта сэрца,

Я буду ненасытна малады.

Аб працоСЮных буднях моладзi, яе далучанасцi да СЮсенароднага клопату СЮ пасляваенныя гады гаворыцца СЮ вершах тАЬСтудэнты СЮ калгасетАЭ i тАЬСашкатАЭ. У першым захапленне дружнай працы пяцi студэнтаСЮ, у другiм тАУ працоСЮнай доблесцi юнага цалiннiка Сашкi:

Ён жа СЮ сцепi з сябрамi выцягваСЮ на мокрых плячах,

Трактары з непралазнай гразi i завалаСЮ бурана,

У дашчатых вагончыках мёрз па начах

РЖ вясёлыя пiсьма пiсаСЮ землякам-палачанам.

Тыя, хто пакарыСЮ цалiну, зтАЩяСЮляюцца, на думку паэта, важным звяном у пераемнай сувязi пакаленняСЮ:

Не здымаСЮ ён вясною па сутках з штурвала рукi

РЖ не ведаСЮ, што недзе пад Сожам i Шчарай

Выразалi з газеты ягоны партрэт хлапчукi,

Што гурбой на начлегах аб подзвiгах мараць.

Беларусi.

Гiсторыя Беларусi гераiчная i драматычная i раскрыць яе толькi на мажорных нотах немагчыма. РЖ наогул, цяжка гэта зрабiць у лiрычным вершы, але важна даць адчуць знiтаваннасць чалавека i радзiмы, боль i радасць за яе, заСЮважыць новыя прыкметы Беларусi, паказаць, што даСЮняе прыроднае спалучаецца СЮ яе воблiку з новым, небывалым. Беларусь нельга уявiць без горкай памяцi вайны, без Брэста i Хатынi. У вершы тАЬБрэстутАЭ аСЮтар пiша:

Я кожны раз прыходжу да фартоСЮ,

Стаю ля брамы доСЮга,

як паломнiк,

РЖ кланяюся зноСЮ зямлi святой,

Дзе кожны камень,

як маСЮклiвы помнiк.

ЛюбоСЮю да роднай Беларусi, глыбокiм разуменнем яе гiсторыi прасякнуты верш тАЬБеларусiтАЭ:

У любвi да цябе я не раз буду клясцiся.

Не таму,

каб ты помнiла клятву маю.

Проста, дзе нi пабуду тАФ

у Смаргонi цi СЮ Клясцiцах,тАФ

Я СЮсё болей цябе пазнаю.

Проза паэта.

тАжЖывуць побач з намi салдаты,

Тыя, што помняць iмёны паСЮшых.

У мастацкай прозе Г. БураСЮкiна пакуль што небагатай па колькасцi твораСЮ над усiм пераважае тэма вайны. ДэбютаваСЮ ён у прозе апавяданнем тАЬМёртвыя жывуцьтАЭ. Гераiня яго тАУ старая вясковая жанчына Хвядося. Усiх яе родных забрала вайна: муж i сыны паляглi на фронце, а дачку Галю i дваiх яе дзяцей забiСЮ палiцай, но дачка цудам выратавалася i доСЮга лячылася. Пасля вайны жыла па людзях, пасвiла каровы. Ёй пабудавалi хату, но жыццё не радавала яе. ПраСЮдзiва перадае аСЮтар душэСЮны стан жанчыны, яе невясёлыя думкi, успамiны. Не можа яна забыць тую страшную ноч, калi арудаваСЮ у яе хаце палiцай. Нарэшце да яе дайшлi чуткi, што бачылi палiцая СЮ Мiнску. РЖ яна едзе з-пад Дрысы на сустрэчу з сваiм горкiм мiнулым. Спатканне было нечаканным, яна пазнала яго. Ён яе спачатку не пазнаСЮ тАУ лiчыСЮ, што забiСЮ яе тады. Галя толькi i смагла вымавiць: тАЬЗвяругатАЭ. А ён анямелы, з пабялелымi вуснамi СЮпаСЮ перад ёю: ведаСЮ, што лiтасьцi не будзе. Так заканчываецца апавяданне. Забiтая паСЮстала жывой перад забойцам i ад яе суда не СЮцячы, не схавацца.

У паэта ёсць верш, у якiм ён гаворыць так пра гэтага палiцая:

Не збiраСЮся нi страляць, нi вешаць,

А страляСЮ тАУ хацеСЮ цi не хацеСЮ,

А цяпер тАУ як нi малi, нi вохкай тАУ

Не даруюць здрады нi на мiг.

Казкi i лягенды. Сувязь з фальклорам.

Тры тАЬКазкi пра ЗаятАЭ тАУ прыкметная зтАЩява СЮ беларускай дзiцячай лiтаратуры. Трылогiя апавядае пра блiзкi, зразумелы для дзяцей свет, выхоСЮвае любоСЮ да прыроды, звяртае на сябе СЮвагу. Ясная выснова твора тАЬяк бы цяжка не было, ведай, шчасце прыйдзе:

Дзе ходзiць добры лесавiк,

Заве з бярэзнiку русалку,

Дзе дрэва кожнае прывык

Лiчыць жывым i родным змалкутАж

У казках, як i СЮ фальклоры, дзейнiчаюць традыцыйныя персанажы: яна звычайна надзелены СЮстойлiвымi, звыклымi рысамi характару (лiса хiтрая, воСЮк люты, заяц баязлiвы, мядведзь тАУ цар над усiмi ляснымi жыхарамi). АсноСЮны матыСЮ многiх беларускiх казак для дзяцей тАУ услаСЮленне працы i працавiтасцi, старання, умення. Побач з працавiтасцю СЮ народных казках апаэтызаваны дабрыня, спагадлiвасць, сцiпласць i нават безабароннасць. Заяц у народных казках баязлiвы, пакрыСЮджаны, яго лёгка завесцi СЮ зман, бо занадта даверлiвы. Адпаведным чынам паводзiць сябе Зай i СЮ казках Г. БураСЮкiна. У першай казцы тАЬЗай i яблынькатАЭ расказваецца, як невясёлы зайчык сустракае асеннiя халады:

На знаёмых сцежках ёсць,

Толькi журавiны,

Стала Заю холадна,

Стала Заю голадна.

Да характырыстыкi Зая дадаецца СЮ казцы такiя яго рысы, як бестурботнасць, здольнасць задавальнiцца нямногiм тАУ ласавацца СЮначы карою дрэСЮ, а днём тАУ тулiцца пад карчамi. Калi ж стала вядома, што за прыгоркам тАЬсалодкi садтАЭ, то Зай страцiСЮ спакой, але яблынi i грушы СЮ садзе былi недаступнымi, абкручанымi яловымi лапкамi. РЖ толькi адна тонкая яблынька засталася вольная ад iх. Нарэшце СЮдача! Але тут Зай пачуСЮ скаргу яблынькi:

Дык я тонкая зусiм,

Што ж ты точыш зубы?

Ты анi не падтАЩясi,

А мяне загубiш.

А тут яшчэ старая яблынька, што расла побач дала яму сваю нараду, i Зая не стаСЮ губiць яблыньку:

Як бы цяжка не было,

Ведай, шчасце прыйдзе,

Не рабi нiколi зло

РЖ слабых не крыСЮдзi.

У знак удзячнасцi яна страсла для Зая спелы чырвоны яблык, што цудам захаваСЮся памiж галiн. Шчаслiвы Зай усведамiСЮ iсцiну, што не трэба рабiць зла, што за дабро плацяць дабром i што дабро не забываецца.

Другая казка тАЬЯк Заю хвост ратавалiтАЭ тАУ гэта твор пра салiдарнасць жыхароСЮ лесу, пра спачуванне таму, хто трапiСЮ у бяду. Зай пасля спаткання з лiсою застаСЮся без хваста. Усе насельнiкi леса абяцалi яму сваю дапамогу. Хiтрая лiса пачала прасiцца, бо СЮбачыла, што СЮсе супраць яе:

Ну, навошта так сварыцца?

Я ж не вораг вам, звяры.

Вас усiх я паважаю,

Запрашаю да стала.

Ну, а хвост сягодна Заю

РЖ сама б я аддала.

Трэцяя казка тАЬПра Зая i Хлопчыка ПецютАЭ, якi дапамог Заю выбрацца з-за карчоСЮ i выхавацца ад ахотнiкаСЮ. Пеця пачаСЮ разглядваць сваiмi блакiтнымi вачыма Зая:

РЖ было СЮ яго поглядзе

Столькi светлай дабрынi,

Што даСЮ Зай сябе пагладзiць,

Не пярэчачы анi.

Хлопчык стаСЮ Заю сапраСЮдным сябрам, прынёс дамоСЮ, пачаставаСЮ морквай, капустай, укрыСЮ сваiм цёплым кажушком. Зай сагрэСЮся i прывык да Пецi, толькi Заю хацелася СЮ лес да сваiх лясных сяброСЮ. ЗанудзiСЮся Зай, i Пеця аднёс яго СЮ лес i адпусцiСЮ:

Петрусёк пагладзiСЮ Зая тАУ

Будзе цяжка, прыбягай.

Сцежку знаешь? тАУДобра знаю.

Ну, бывай здаровы Зай!

Памiма казак Г. БураСЮкiн стварыСЮ некалькi лягенд, у якiх праслежваецца цесная сувязь з фальклорам. Вылучаецца жартоСЮная лягенда тАЬРабiна-рабiнатАЭ:

Вятры развязалi стружкi.

Склявалi рабiну птушкi.

Гады ж не змянiлi мянушкi тАУ

Цвiце i цяпер на сугрэве

Рабiна рабога рабэ.

Паэмы.

Паэма тАЬЧужая споведзьтАЭ.

Лiрычны герой твора знаходзiць у руiнах старага дома сшытак-споведзь чужога жыцця. Невядомы чалавек шчыра i спавядальна прызнаецца на старонках сшытка, што ён не задаволены пражытым жыццём i сабою. Лепшыя свае гады ён пражыСЮ збоку ад эпохi, не лез у бойку. БыСЮ цiхi, сцiплы, нiкому не дапамог, нiколi не ратаваСЮ на беды. РЖ цяпер, калi прыйшла пара аглянуцца на пражытае i падвесцi рахунак, ён строга i бязлiтасна судзiць сябе, шукая прычыну сваiх паводзiн:

Я цiхi.

Я не лез у бойкутАж

Дайшла да справаздач чарга тАУ

РЖ я стаю СЮ эпохi збоку,

Нi богу крыж,

нi чорту качарга.

Гэты персанаж даволi чулы i назiральны, ён быСЮ у свой час несправядлiва пакрыСЮджаны, усё гэта разам узятае зрабiла яго палахлiвым, знявераным, душэСЮна зломленым:

А мне было хоць у палонку,

Я на шляхах жыцця загруз,

БыСЮ на плячах маiх палону

РЖ крыСЮд i страху страшны груз.

У запiсах сшытка паСЮстае пытанне пра лёс пакаленняСЮ на шляхах жыцця:

Ах, хлопцы, хлопцытАж

Вашай праСЮдзе

Я не пярэчу нi на мiг.

ПапраСЮце, родныя, папраСЮце мяне

РЖ двайнiкоСЮ маiх.

тАЬА быць можа, над травой абочын цiха дагнiём, як чарвякi, i на нас бязлiтасна пракрочаць маладыя смелыя вякiтАЭ тАУ на такой ноце заканчваецца запiс СЮ сшытку невядомага летапiсцу.

Паэма тАЬЛенiн думае пра БеларусьтАЭ.

Г. БураСЮкiн адкрывае новыя магчымасцi СЮзбагачэння Ленiнiяны. У паэме шырэй, чым у ранейшых творах аб правадыру, ставiцца праблема iдэалу, чалавечай прыгажосцi, гуманiстычнага служэння Радзiме. Праз вобразы Ленiна i Беларусi праглядываюцца iдэi грамадзянкасцi. Паэма складаецца з 4-х частак, абтАЩяднаных памiж сабой адным вобразам i адной вялiкай iдэяй: значэнне Ленiна як генiальнага дзеяча для станаСЮлення нашай рэспублiкi. У скупых лаканiчных радках знаходзiм глыбокую ленiнскую СЮпэСЮненасць у перамозе сацыялiзма СЮ Беларусi. У тый цяжкi, напружаны час, калi кругом былi

Памылкi.

Здрада.

Сабатаж.

НяСЮдачытАж

Па агульнаму прызнанню паэма тАУ адна з лепшых старонак у беларускай ленiнiяны. Ленiн быСЮ цвёрда перакананы, што будзе

РЖ росквiт,

i дастатак, i спакой.

РЖ будуць прыязжаць у госцi людзi

Пакранаць рэвалюцыю рукойтАж

Ён ведаСЮ, што будзе нялёгка iсцi першымi, тАЬпрадзiраццатАЭ праз невядомасць, рызыку, агонь. Але заСЮсёды верыСЮ у справядлiвасць партыi, у падтрымку народа. РЖдэя СЮ паэме развiваецца СЮ 2-х часавых вымярэннях: iмгненне-успамiн, i выклiк тэлеграмай прыехаць на першы Усебеларускi зтАЩезд СаветаСЮ. Тры вяршынныя постацi гiсторыi i культуры тАУ Ф. Скарына, К. КалiноСЮскi, Я. Купала тАУ СЮсiлiваюць упамiнанне пра народ, якому Кастрычнiк даСЮ права на прызнанне СЮ свеце. Паэма надзвычай чалавечная i аптымiстычная. У ей побач з вобразам Ленiна, вельмi чалавечнага, абаяльнага, малюецца вобраз змагаркi-Беларусi. У заключэннi паэт з прыхаванай смяшынкай скажа:

Можа, зморшчыцца строгi гiсторык:

тАЬФакты выбраСЮ на свой капыл

Гэтак нехта напiша скора тАУ

Ленiн думаСЮ iтАж пра КапыльтАжтАЭ

РЖ СЮжо СЮпэСЮненна, палемiчна даскажа:

Я, не крыСЮдзячы мудрай навукi,

На сябе адказнасць вазьму,

Ленiн думаСЮ

пра нас i СЮнукаСЮ,

Пра Капыль i Лагойск, i КармутАж

тАЬПаэма растаннятАЭ.

Гэты твор прысвечаны першаму касманаСЮту свету Юрыю Гагарыну i СЮ значнай ступенi СЮвасабляе грамадзянскi i чалавечы iдэал аСЮтара. тАЬПаэма растаннятАЭ тАУ гэта той выпадак, калi велiч рэальнага героя не так лёгка спастiгнуць i знайсцi яму адпаведныя вымярэннi. Напачатку тАУ святло i ценi, радасць i горыч жыцця:

Маладая вясна пазвоньвала СЮладна

Ключамi сасулек у зацiшку стрэх.

Шустрымi апалонiкамi кроплi падалi

У пацямнелы наздраваты снег.

Таялi апошнiя снегавiкi, журчалi раСЮчукi, чуСЮся нясмелы птушыны спеСЮ. Неба было высокае i бясхмарнае СЮ сакавiцкi дзень. Толькi добрае чакалася ад яго. А радыё прынесла горкую вестку: загiнуСЮ Юрый ГагарынтАж

Чакала высокае неба бясхмарнае

Гулкага жураСЮковага гiмнатАж

А радыё

хрыпла

абтАЩявiла:

Юрый Гагарын загiнуСЮтАж

Спахмурнела СЮсё вакол, прыцiхла журчанне i спяванне. Здавалася, што сама прырода адчыла незваротнасць страты.

Юрыя Гагарына можна лiчыць узорам усебакова развiтай асобы: ясная i трывалая грамадзянская пазiцыя, пачуццё савецкага патрыятызму, прага пазнання i адкрыцця, чалавечнасць, дабразычлiвасць, веданне тэхнiкi, што СЮ наш век таксама важна, патрабавальнасць да сябе i да iншых:

А можа?

А можа?

Бывае ж цудтАж

Але радыё паСЮтарала

словы

панура

РЖ былi бяссiльныя СЮсi багi.

Юра-а-а!

Юра!

Не збераглi.

тАЬТворчы поСЮдзеньтАЭ.

- Дзе новыя вершы? тАУ

Пытаецца грозна чытач.

Сёння паэзiя Генадзя БураСЮкiна СЮ самым поСЮднi, у якiм Влняма вячэрняй асцярожнасцi i ранiшняй туманнасцi нямаВ». А поСЮдзеньтАФпара сталага роздуму над жыццём, над зробленым, пара сенавання, пара стагавання. Даверлiвы з чытачом, як з самiм сабой, паэт адкрываецца:

Ды мне не страшна:

нешта застанецца

Пасля мяне ад дум маiх i спраСЮ,

Ад парыванняСЮ, што СЮ душы сабраСЮ.

Я веру: нешта СЮ свеце застанецца..

Застанецца

на роднай зямлi грудок.

Застанецца

на роднай мове радок..

Вернасць роднай мове праносiць праз усё жыццё паэт Генадзь БураСЮкiн, робячы СЮсё, каб нашае слова гучала шырока i далёка.

РЖ па-бураСЮкiнску шчыра гучаць радкi прызнання:

РЖ сэнс не СЮ тым,

куды сягну,

Кiм стану я СЮ наш век сталёвы,

А СЮ тым,

каб цвёрдую цану

Нiколi не згубiла слова..

У слова Генадзя БураСЮкiна цвёрдая цана. Слову Генадзя БураСЮкiна вераць. Слова Генадзя БураСЮкiна чакаюць.

Чакаюць, бо ведаюць тАФ паэт заСЮсёды на ветраломным хрыбце часу, паэт заСЮсёды адчувае патрэбы часу i свайго чытача. Па-маладому задзiрысты, па-сталаму глыбiнны радок Генадзя БураСЮкiна шукае сутычак з чэрствасцю i абыякавасцю, шукае адкрытага бою з бюракратамi, прайдзiсветамi тАФ даСЮнiмi сваiмi ВлСЮлюбёнцамiВ».

Гiстарычныя рашэннi XXVII з'езда КПСС, нечуваныя па сваёй глабальнасцi i канкрэтнасцi, асаблiва запалi СЮ душу паэта-камунiста. Нiкога не могуць пакiнуць у спакоi радкi, поСЮныя рашучасцi i непрымiрымасцi, радкi супраць прыстасаванцаСЮ усiх масцей, супроць абурэлых, броненепрабiСЮных бюракратаСЮ:

Меней слоСЮ i паболей справы!тАФ

Заклiкае iмклiвы час.

Ды СЮхмыляецца злева i справа

БюракратаСЮ тупая арава,

НеадпраСЮленая СЮ запас.

Затаiцца для iх не нова.

Цiха плодзяць на даСЮнi лад

Пастанову за пастановай,

За дакладамтАФ чарговы даклад.

У паперы СЮлягаюць зацята,

Развярэджваюць сверб стары тАФ

Ужо з новых прамоСЮ цытаты

Засцiлаюць прывычна сталы.

ЗноСЮ стагуюць iнструкцый салому

Кабiнетныя бугаi.

Так iм хочацца па-старому

У бясконцых нарад гаi..

Балабонства iх не стамiла тАФ

Кожны СЮсмак шчыраваць прывык.

РЖ раскручваюць з новай сiлай

Канцылярскi цяжкi махавiк.

Да дзелавiтасцi, да актыСЮнасцi грамадзянскай i творчай заклiкае паэт. РЖ колькi балючай праСЮды i выкрывальнай iронii СЮ радках пра бяздумнага чыноСЮнiка ад гаспадарання, ад навукi, ад культуры:

Яшчэ свярбiць бяздумнасцi кароста,

Пяршыць у горле звычнае ВлУра!В».

За перамены ён бы грымнуСЮ тосты,

Але для тостаСЮ адышла пара..

Г. БураСЮкiн добра разумее сённiшняе палiтычнае i сацыяльна-эканамiчнае становiшча Беларусi. Патрэбна нагадаць некалькi радкоСЮ з верша тАЬБагоСЮ сабе я выбраСЮ самтАЭ:

Цяжкi застой на Беларусi

Каторы год.

У вершы ВлБеларусi 90-х гадоСЮВ» паэт бачыць свой выхад з гэтага крызiсу, пасля якога стане свабоднай, магутнай i шчаслiвай Беларусь:

ВлтАжСiратлiва не стой ля суседскай мяжы

РЖ не дай сваю памяць знябыць.

Беларусь,

Свае таленты беражы,

Калi хочаш шчаслiвую быць!В»

У вершы ВлМалiтваВ», якi датуецца 1995-м годам, аСЮтар-патрыёт звяртаецца да бога:

Смутнаю парою нелюдзiмай,

Калi СЮсё наСЮкол iдзе на злом,

Божа,

Захiнi маю Радзiму

Му

Вместе с этим смотрят: