Агульная характарыстыка прозы РЖРЖ паловы 60-х тАУ сярэдзiны 80-х гадоСЮ
Змест
1. Уводзiны
2. Агульная характарыстыка прозы РЖРЖ паловы 60-х тАУ сярэдзiны 80-х гадоСЮ.
2.1 Характарыстыка лiтаратурнага працэсу згаданага перыяду
2.2 Жанрава-стылёвыя асаблiвасцi беларускай прозы перыяду РЖРЖ паловы 60-х тАУ сярэдзiны 80-х гг.
2.3 Тэматычная разнастайнасць твораСЮ разглядаемага перыяду
3. Заключэнне
Спiс лiтаратуры
1. Уводзiны
Некаторыя даследчыкi адзначаюць, што 60-я, 70-я, 80-я гады былi бадай найбольш плённымi за СЮсю гiсторыю iснавання нашага прыгожага пiсьменства. Тут можна называць дзесяткi i дзесяткi прозвiшчаСЮ лiтаратараСЮ, якiя СЮ прозе, паэзii, драматургii, крытыцы стварылi нямала выдатных твораСЮ. Варта нагадаць хаця б некалькiх: Мележ, Брыль, СтральцоСЮ, Караткевiч, Адамчык, Алесь Адамовiч, ПташнiкаСЮ, ЧыгрынаСЮ, Сачанка, Панчанка, Барадулiн i г.д. i да т.п. Але праблема СЮ iншым: беларуская лiтаратура 60-80-х гадоСЮ не супадала не толькi з тымi працэсамi, што адбывалiся вонкi яе СЮ сусветнай лiтаратуры, але СЮжо не супадала i з уласнай тэмпаральнасцю, i таму яна як бы нерухома завiсла сама СЮ сабе, пазбаСЮленая як знадворкавых, гэтак i СЮнутраных кантэкстуальных повязяСЮ. Гэта вельмi рызыкоСЮная тэза, магчыма нават авантурная, але па сцверджаннях аСЮтараСЮ, беларуская лiтаратура згаданага перыяду СЮжо патрабавала мадэрну, аднак натуральны поклiч быСЮ заглушаны рэпрэсiСЮнай iдэалогiяй.
Беларуская проза разглядаемага перыяду жыве клопатам пра час, народны лёс, якi праламляецца СЮ лёсе асобных людзей. Яна вызначаецца пiльнай увагай да асобы чалавека i штодзённых праяСЮ яго жыцця. Рэальныя здабыткi прозы гэтага перыяду немалыя. Пашырылася рэчышча тАЬваеннайтАЭ творамi В.Быкава, РЖ.Навуменкi, РЖ.Чыгрынава, А.Адамовiча, У.Калеснiка, С.Алексiевiч i iншых пiсьменнiкаСЮ. Нямала твораСЮ прысвечана маральна-этычным i фiласофскiм праблемам, пасляваеннаму часу. Больш адчувальнай стала патрэба СЮ звароце да мiнулага, да гiстарычных падзей, якiя ацэньваюцца з пункту гледжання сучаснiкаСЮ.
2. Агульная характарыстыка прозы РЖРЖ паловы 60-х тАУ сярэдзiны 80-х гадоСЮ
2.1 Характарыстыка лiтаратурнага працэсу згаданага перыяду
З другой паловы 60-х гадоСЮ тАЬадлiгатАЭ, якая назiралася СЮ лiтаратурным працэсе ранейшага перыяду, пачала сыходзiць, зноСЮ падзьмулi суровыя вятры часу. Ужо 70-я СЮладна скiравалi лiтаратуру СЮ ранейшае рэчышча. Палiтыка i iдэалогiя рэгламентавалi пафас, навязвалi дагматычна-вульгарныя схемы, высока СЮзносiлi прынцып партыйнасцi як найярчэйшае праяСЮленне метаду сацрэалiзму. Фармавалася скажонае СЮяСЮленне пра прыроду i сутнасць мастацтва. ЛакiроСЮка, фальш, кантАЩюнктура тАУ такая тэндэнцыя праглядваецца на шляху лiтаратуры СЮ 70-я гады.
РЖ СЮсё ж лiтаратура 60-х гадоСЮ выявiла абвостранае мастацкае разуменне адчуванне жыцця, гiсторыi, з пiльнай увагай скiравалася да чалавека, паглыбiла мастацка-псiхалагiчны аналiз. Глыбокi чалавеказнаСЮчы змест характэрны для твораСЮ Я.Брыля, РЖ.Мележа, В.Быкава, РЖ.Шамякiна i iншых пiсьменнiкаСЮ. Матывы адказнасцi перад гiсторыяй i будучыняй, пошуку высокiх агульналюдскiх iдэалаСЮ прыкметна прадвызначаюць пафас твораСЮ.
Лiтаратура гэтага часу выока СЮзняла народныя i гуманiстычныя каштоСЮнасцi, па-мастацку суртАЩёзна, глыбока пачала асэнсоСЮваць гiстарычныя i быцiйныя праблемы, пытаннi свайго народа, праблемы жыцця як быцця чалавека СЮ часе, грамадстве, у агульнабыцiйным, фiласофскiм ракурсе. У гэты час актывiзуецца развiццё СЮсiх мастацкiх жанраСЮ, пашыраюцца тэматычныя i стылёва-выяСЮленчыя абсягi лiтаратуры. 60-я гады пазначаны суровай праСЮдай вайны В.Быкава, грунтоСЮным даследаваннем беларускай душы, беларускага характару СЮ прозе РЖ.Мележа, каларытнымi гiстарычнымi выявамi У.Караткевiча, многiмi iншымi таленавiтымi iмёнамi i творамi.
Нацыянальная лiтаратура апошнiх дзесяцiгоддзяСЮ тАУ зтАЩява СЮ iдэйна-мастацкiм i стылёвым плане неаднародная, шматслойная, яна перажыла значную эвалюцыю, узбагацiла, пашырыла свае творчыя магчымасцi i пошукi. 70-я тАУ першая палова 80-х гг. тАУ гэта час, калi лiтаратура выдатна паказала, што яна валодае СЮ цэлым даволi развiтай традыцыяй аналiтычна-пазнавальнага мастацкага мыслення.
Аднак шляхi лiтаратуры СЮ 70-я тАУ першай палове 80-х гадоСЮ былi няпростымi. Нягледзячы на важкiя набыткi, яе эстэтычнае развiццё адчувальна замарудзiлася. ПадпаСЮшы пад партыйны, iдэалагiчны СЮплыСЮ i дыктат, лiтаратура не магла не нарадзiць кантАЩюнктурныя i схематычныя творы з iдэалiзаванымi вобразамi, спрошчанымi калiзiямi жыцця i гiсторыi. Назiралася тэматычная абмежаванасць, засiлле светапоглядных i мастацкiх стэрэатыпаСЮ, стрымлiванне эстэтычных пошукаСЮ. НегатыСЮныя тэндэнцыi, абумоСЮленыя часам таталiтарызму, выявiлiся СЮ творчасцi нават самых вядомых пiсьменнiкаСЮ. Несумненна, залежнасць творцы ад палiтычных кiрункаСЮ грамадства, камунiстычнай iдэалогii, метаду сацрэалiзму былi абтАЩектыСЮныя i непазбежныя.
2.2 Жанрава-стылёвыя асаблiвасцi беларускай прозы перыяду РЖРЖ паловы 60-х тАУ сярэдзiны 80-х гг
60-я гады для лiтаратуры тАУ гэта СЮ значнай ступенi час прозы, яе шматграннага жанрава-тэматычнага i стылёвага развiцця. Адраджалася сапраСЮдная чалавеказнаСЮчая сутнасць слоСЮнага мастацтва, узрастала мастацка-аналiтычная глыбiня асэнсавання жыцця, часу, гiсторыi. Тагачасная проза, нягледзячы на марудны адыход ад ранейшых стэрэатыпаСЮ, павярнулася да рэальных праблем, канфлiктаСЮ, яна СЮзвысiла маральна-этычныя каштоСЮнасцi народнага жыцця, iдэалы праСЮды i гуманiзму. На магiстральным шляху прозы наСЮзбоч заставалiся бесканфлiктнасць, iлюстрацыйна-павярхоСЮны паказ шчаслiвага жыцця, вытворчых праблем i iнш.
60-я гады тАУ поСЮня росквiту беларускага рамана. Нацыянальная проза яшчэ не ведала такога багацця эпiчных палотнаСЮ. У гэты час былi створаны раманы РЖ.Мележа тАЬЛюдзi на балоцетАЭ i тАЬПодых навальнiцытАЭ, РЖвана Шамякiна тАЬСэрца на далонiтАЭ, У.Караткевiча тАЬКаласы пад сярпом тваiмтАЭ, РЖ.Навуменкi тАЬСасна пры дарозетАЭ, тАЬВецер у соснахтАЭ, тАЬСорак трэцiтАЭ.
Раманны эпас засведчыСЮ пра маштабнасць i сацыяльна-фiласофскую глыбiню думкi беларускай прозы, яе здольнасць спасцiгаць разнастайныя пласты жыцця, маральна-духоСЮны i гiстарычны вопыт народа. Героi раманаСЮ РЖвана Мележа праходзяць праз складаныя асабiстыя i грамадскiя выпрабаваннi, яны СЮвасобiлi СЮ сабе трывогi i спадзяваннi тагачаснай эпохi. Праз лёс Алеся Загорскага, галоСЮнага героя рамана тАЬКаласы пад сярпом тваiмтАЭ, i Юрася Братчыка з рамана тАЬХрыстос прызямлiСЮся СЮ ГароднiтАЭ У.Караткевiч раскрывае духоСЮны i сацыяльна-фiласофскi змест гiстарычнага часу, пакзавае значнасць асобы СЮ лёсе народа. Абодва героя пiсьменнiка разам са сваiм народам шукаюць праСЮду, справядлiвасць, шчасце ня зямлi, становяцца яе патрыётамi i годнымi сынамi-заступнiкамi. Буйныя эпiчныя палотны У.Караткевiча тАУ гэта грунтоСЮнае, яркае сцвярджэнне беларускага гiстарычнага рамана.
Перыяд 70-х тАУ першай палове 80-х гадоСЮ нельга назваць заняпадам беларускага рамана. Наадварот, у гэтым жанры зтАЩявiлiся выдатныя i таленавiтыя палотны. Беларускi раман выявiСЮ глыбiнныя пласты сацыяльна-псiхалагiчнага, духоСЮнага быцця чалавека i народа на пакручастых шляхах складаных выпрабаванняСЮ i пошукаСЮ iсцiны, праСЮды, чалавечнасцi. У гэты час беларускi раман займае значныя эстэтычныя пазiцыi, бо зтАЩяСЮляюцца творы РЖ.Шамякiна тАЬАтланты i карыятыдытАЭ (1974), тАЬВазьму твой больтАЭ (1979), У.Караткевiча тАЬЧорны замак АльшанскiтАЭ (1984), РЖ.Чыгрынава тАЬПлач перапёлкiтАЭ (1970), тАЬАпраСЮданне крывiтАЭ (1976), тАЬСвае i чужынцытАЭ, В.Казько тАЬНеруштАЭ (1983), В.Карамазава тАЬПушчатАЭ (1978).
Значнага плёну СЮ сваiм развiццi дасягнула СЮ гэты час i беларуская аповесць. Гэты жанр займае вядучае месца СЮ творчасцi В.Быкава (тАЬТрэцяя ракетатАЭ, тАЬКруглянскi мосттАЭ). Мастацкая прастора СЮ яго аповесцях характарызуецца лакальнасцю дзеяння, iншымi словамi, празаiк сканцэнтроСЮвае СЮвагу на невялiкай па часе падзеi, эпiзодзе з франтавой рэчаiснасцi. В.БыкаСЮ у аповесцях дасягнуСЮ яркага творчага самараскрыцця. Яго творы вызначае лакальная i драматычная падзейнасць, глыбокая маральная i фiласофская аснова канфлiкту, адметная сюжэтна-кампазiцыйная арганiзацыя, аналiтычны чалавеказнаСЮчы пафас. Творы Васiля Быкава, тым не менш, вызначае дынамiзм фабулы, востраканфлiктнасць. Сюжэтная iнтрыга, напружанасць дзеяння i, разам з гэтым, лiрыка-рамантычная СЮзнёсласць апавядання выяСЮляюцца СЮ гiстарычных аповесцях У.Караткевiча (тАЬСiвая легендатАЭ, тАЬДзiкае паляванне караля СтахатАЭ). Цыкл аповесцяСЮ РЖвана Шамякiна , абтАЩяднаны назвай тАЬТрывожнае шчасцетАЭ, таксама стаСЮ прыкметным крокам у развiццi беларсукай аповесцi.
Пазней зтАЩяСЮляюцца творы А.Адамовiча тАЬХатынская аповесцьтАЭ (1972), В.Быкава тАЬАбелiсктАЭ (1971), тАЬЗнак бядытАЭ (1982), У.Караткевiча тАЬЧазенiятАЭ, В.Казько тАЬСуд у СлабадзетАЭ (1978), А.КудраСЮца тАЬРанiцатАЭ (1971), А.Жука тАЬХалодная птушкатАЭ (1978), тАЬПаляванне на Апошняга ЖураСЮлятАЭ (1982).
У тагачаснай беларускай прозе зтАЩявiСЮся не адзiн дзесятак таленавiтых беларускiх апавяданняСЮ. Яркiмi навелiстамi сябе выявiлi РЖ.Шамякiн, Я.Брыль, Б.Сачанка, РЖ.Навуменка, М.СтральцоСЮ, В.Адамчык, РЖ.ЧыгрынаСЮ. Гэтыя празаiкi па-майстэрску выпiсваюць чалавечыя характары, умеюць надаць жыццёваму факту ёмiстае абагульненне. Паэтам у прозе можна назваць М.Стральцова, аСЮтара зборнiка тАЬСена на асфальцетАЭ (1966). Ягоныя апавяданнi вызначае душэСЮная прачуласць, даверлiвасць апавядальнiцкага тону, незвычайная экспрэсiСЮнасць слоСЮных фарбаСЮ.
Жанр мiнiяцюры цi абразка надзвычай актыСЮна развiваСЮся СЮ творчасцi Я.Брыля (зборнiкi тАЬЖменя сонечных промняСЮтАЭ, тАЬСвае старонкiтАЭ). Пiсьменнiк выяСЮляе тонкае адчуванне слова, эмацыянальна-фiласофскую глыбiню светабачання. Некаторыя з ягоных твораСЮ гучаць як вершы СЮ прозе.
2.3 Тэматычная разнастайнасць твораСЮ разглядаемага перыяду
ГалоСЮнымi тэмамi СЮ прозе перыяду РЖРЖ паловы 60-х тАУ першай палове 80-х былi тэмы вайны i жыцця беларускай вёскi. Суровыя ваенные падзенi праз прызму СЮласнага вопыту СЮбачылi Я.Брыль, В.БыкаСЮ, А.Асiпенка, РЖ.ПташнiкаСЮ, РЖ.Навуменка, У.Дамашэвiч i iншыя пiсьменнiкамi. Выпакутаваную праСЮду пра чалавека на вайне В.БыкаСЮ прынёс у кожны свой твор. У цэнтры ягонай творчасцi тАУ вобраз салдата-акопнiка, якi трапiСЮ у пекла Вялiкай Айчыннай i сустрэСЮся сам-насам са смерцю. В.БыкаСЮ прайшоСЮ цяжкiмi франтавымi дарогамi, выжыСЮ наперакор нягодам, каб расказаць трагiчную праСЮду пра лёс чалавека на вайне. Суровымi рэалiстычнымi фарбамi ён малюе характары людзей на мяжы выбару памiж смерцю i жыццём, мужнасцю i здрадай. Вайна для В.Быкава тАУ тая лёсавызначальная падзея, экстрэмальная сiтуацыя, якая гранiчна выразна агаляе душу чалавека, нерв яго свядомасцi, унутраную псiхалогiю. Гераiчнае i трагiчнае СЮ аповесцях пiсьменнiкаi знаходзiцца СЮ цеснай гуманiстычнай узаемасувязi. Усё, што адбываецца з чалавекам на вайне, празаiк вымярае самай высокай мерай тАУ жыццём, чалавечнасцю, маральнай праСЮдай.
Патрыятычна-вызваленчы рух даследуе СЮ сваiх раманах тАЬСасна пры дарозетАЭ i тАЬВецер у соснахтАЭ РЖ.Навуменка. Ён паказвае, што несла з сабой фашысцкая акупацыя, як драматычна склаСЮся лёс маладога пакалення, якое СЮступала СЮ вайну. Падпольная i партызанская барацьба раскрыта РЖ.Навуменкам з добрым веданнем яе сапраСЮдных рэалiй, складанасцяСЮ.
Розныя пакаленнi празаiкаСЮ асэнсоСЮваюць падзеi ваеннага мiнулага, i, найперш, тыя, хто сам вочы СЮ вочы сустрэСЮся са смерцю на фронце, зведаСЮ жахi акупацыi, партызанiСЮ, вёСЮ падпольную дзейнасць.
Народ i вайна, вёска СЮ гады акупацыi, памяць пра вайну тАУ тэматычны стрыжань раманаСЮ РЖ.Чыгрынава, В.Адамчыка, РЖ.Пташнiкава, Б.Сачанкi. Проза выйшла на новы круг асэнсавання ваеннага мiнулага: адкрываюцца малавядомыя, забытыя i заблытаныя старонкi ваеннага мiнулага.
Многiя творы пра Вялiкую Айчынную вайну грунтуюцца на дакументальнай аснове. Кнiга А.Адамовiча, Я.Брыля, У.Калеснiка тАЬЯ з вогненнай вёскiтАЭ (1975) тАУ страсны публiцыстычны дакумент, абвiнавачанне фашызму. З ваенных эпiзодаСЮ, фактаСЮ, лiчбаСЮ людзей, якiя цудам уратавалiся з агню, складваецца цэласны вобраз нязломнага беларускага народа. Са старонак кнiгi паСЮстаюць мацi, бацькi, дзецi, якiя выжылi, каб расказаць усяму свету пра здзекi катаСЮ-нелюдзяСЮ, пра адну з самых трагiчных старонак у гiсторыi беларусаСЮ.
У дакументальнай апровесцi С.Алексiевiч тАЬУ вайны не жаночае аблiччатАЭ (1985) сабраны амаль дзвесце споведзяСЮ жанчын-франтавiчак, падпольшчыц i партызанак.
Тэма вёскi на многiя гады стала вядучай у беларускай лiтаратуры. Творы разглядаемага перыяду СЮпiсалi сапраСЮды змястоСЮныя, значныя старонкi СЮ мастацкую тАЬвясковую кнiгутАЭ. Вёска СЮ творах РЖ.Мележа, Я.Брыля, А.КулакоСЮскага, РЖ.Пташнiкава, А.Асiпенкi i iншых пiсьменнiкаСЮ паСЮстае як свет, напоСЮнены праблемамi часу, канфлiктамi людзей, складаным жыццём у даваенныя i пасляваенныя часы. Многiя празаiкi паэтызуюць вёску з яе прыродай, душэСЮнае хараство вяскоСЮцаСЮ, сялянскую працу (творы Я.Брыля, М.Стральцова, Б.Сачанкi). тАЬВясковаятАЭ проза тАУ зтАЩява эстэтычна адметная, унiкальная i рухомая. У сваёй паэтызацыi роднай зямлi, бацькаСЮшчыны, сялянскай працы, любовi да чалавека, заглыбленасцi СЮ душу народа, яго духоСЮна-культурныя вытокi, жыццё, побыт беларуская проза сцвярджае сваю самабытнасць, маральна-гуманiстычную сутнасць.
Шчымлiвае развiтанне са старой матчынай хатай i вёскай паказана СЮ рамане Л. ГаСЮрылкiна тАЬМатчына хататАЭ. Працэсы мiграцыi вясковых жыхароСЮ у горад i вяртанне iх у якасцi блудных дзяцей знайшлi адлюстраванне СЮ аповесцях М. Гiля тАЬТэлеграма з КавалевiчтАЭ i тАЬДзень пачаСЮсятАЭ.
Адметнаю зтАЩявай беларускай прозы 60-х стала гiстарычная тэма. Несумненна, выключная роля тут належыць У.Караткевiчу, позiрк якога скiраваСЮся СЮ далёкiя ад нас часы. У.Караткевiч у асэнсаваннi гiсторыi прадэманстраваСЮ арыгiнальнае даследчыцка-мастацкае мысленне, канцэптуальнасць, хвалюючую змястоСЮнасць думкi (дылогiя тАЬКаласы пад сярпом тваiмтАЭ, аповесць тАЬДзiкае паляванне караля СтахатАЭ).
Такiм чынам, характэрнай асаблiвасцю прозы адзначанага перыяду зтАЩяСЮляецца вяртанне яе да мiнулага. Увагу пiсьменнiкаСЮ прыцягваюць усе эпохi i перыяды жыцця народа. Адбываецца пераасэнсаванне колiшнiх падзей з пазiцый сучаснасцi.
Цяжка пераацанiць ролю мастацкай спадчыны пiсьменнiка СЮ абуджэннi i адраджэннi гiстарычнай памяцi, нацыянальнай свядомасцi маладога пакалення беларусаСЮ. Творы У.Караткевiча карыстаюцца вялiкай папулярнасцю, яны захапляюць сваiм духоСЮным зместам, сюжэтна-падзейным рухам думкi, у iх жыве непадробны дух беларускай даСЮнiны, героiка i драматызм мужных, ахвярных учынкаСЮ.
У гэты час у беларускай лiтаратуры пачынаюць гучаць трывожныя i заклапочаныя словы аб будучым нашай прыроды, аб тым, што паветра, вада i зямля тАУ аснова СЮсяго жывога на планеце тАУ забруджваюцца.
Аб неабходнасцi беражлiвых адносiн да прыроды сцвярджаецца СЮ творах В.Казько (тАЬНеруштАЭ), В.Карамазава (тАЬПушчатАЭ).
3. Заключэнне
Беларуская лiтаратура наогул, i лiтаратура 60-80-х гадоСЮ у прыватнасцi тАУ адна з высокаразвiтых лiтаратур. Таленавiтыя творы В.Быкава, М.Танка, Я.Брыля, У.Караткевiча i iншых майстроСЮ слова СЮзнялi нацыянальнае мастацкае слова да вышыняСЮ еСЮрапейскага i сусветнага мастацтва. Больш чым на 50 моСЮ свету перакладзены аповесцi В.Быкава, больш чым на 30 тАУ аповесцi i раманы РЖ.Шамякiна, на дзесятках нацыянальных моСЮ гучаць творы iншых пiсьменнiкаСЮ, якiя прынеслi iм шырокую вядомасць i прызнанне. Лепшыя мастацкiя дасягненнi сучаснай беларускай лiтаратуры выраслi на нацыянальным грунце, у iх надзвычай цэласна i непаСЮторна СЮвасобiлiся глыбiнныя iмкненнi i парывы чалавечага духу, характар i прыгажосць народнай душы, дыялектыка часу i пакуты людзей на зломе гiстарычных падзей. Наша лiтаратура вызначаецца iдэйна-эстэтычнай шматграннасцю: яна глыбока асэнсоСЮвае маральна-этычныя праблемы сучаснасцi, даследуе фiласофiю быцця, сцвярджае вечныя каштоСЮнасцi. Беларускiя пiсьменнiкi найперш паказалi свету непераходнасць традыцыйна-нацыянальных вытокаСЮ, высока апаэтызавалi родную зямлю, радзiму, прыроду, народны лад жыцця з яго агульначалавечымi духоСЮнымi i этычнымi iдэаламi.
Беларуская проза 60-80-х гадоСЮ пазначана актыСЮным развiццём, а таксама станаСЮленнем вялiкай колькасцi творчых iндывiдуальнасцяСЮ. НазаСЮсёды СЮ гiсторыi лiтаратуры другой паловы ХХ стагоддзя застануцца iмёны нашых знакамiтых пiсьменнiкаСЮ, якiя, на вялiкi жаль, ужо пайшлi з жыцця: Яна Скрыгана, Аляксея КулакоСЮскага, Васiля Хомчанкi, Аляксея Карпюка, Алеся Асiпенкi, Мiхася Стральцова, Барыса Сачанкi i iншых.
АктыСЮнае развiццё лiтаратурнага працэсу не было б магчыма без твораСЮ i творчасцi такiх празаiкаСЮ, як РЖван Навуменка, ВячаслаСЮ Адамчык, РЖван ПташнiкаСЮ, Уладзiмiр Дамашэвiч, Аркадзь Марцiновiч, Лiдзiя Арабей, Алесь Рыбак, Павел Мiсько, Вольга РЖпатава, Алесь Масарэнка, Васiль Гiгевiч, Леанiд Левановiч, Мiкола КусянкоСЮ, Вiктар Супрунчук, Валянцiн Блакiт, Вiктар Казько.
Спiс лiтаратуры
1. Беларуская лiтаратура: Дзень сённяшнi/Андраюк С.А., Бечык В.Л., Арочка i iнш., - Мн., - 1980, - 234 с.
2. Бельскi А.РЖ. Сучасная лiтаратура Беларусi: Дап-к для настаСЮнiкаСЮ, 2000, - 186 с.
3. Гiсторыя беларускай лiтаратуры 20ст. У 4 т. Т.4. Кн.1.тАУ Мн., 1992.- 928с.
4. Грамадчанка Т. Перад праСЮдай высокай i вечнай: беларуская проза сёння.- Мiнск, 1991, - 186 с.
5. Козiч В. Чалавек i прырода СЮ сучаснай беларускай прозе. тАУ Мн., - 1998, - 168 с.
7. Шынкарэнка В. Нястомных пошукаСЮ дарога. Праблемы паэтыкi сучаснай беларускай гiстарычнай прозы.-Мiнск, 2002, - 216 с.
Вместе с этим смотрят:
"Грусть и святость" (Поэтическое богословие Николая Рубцова)
"Донские рассказы" Михаила Шолохова
"Живопись слова" в японской поэзии
"Записки из подполья" как исток философии экзистенциализма Ф.М. Достоевского
"Подпольный человек" Ф.И. Достоевского